Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Pisso-chin(-dóu-Mount-Parnasse)
Taraxacum parnassicum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat, Engraisso-porc.
Nom en français : Pissenlit bai.
Descripcioun :Aquéu pichot pisso-chin trachis dins li pelouso pulèu acido (qu'an perdu soun cauquié). Fai partie de la seicioun ERYTHROSPERMA, que coume lou dis lou noum à d'akène roujo. Se recounèis subretout à si fueio que fan de tros en triangle quàsi sènso dènt e sènso pichot tros entre (coume se vèi souvènt pèr li mourre-pourcin). Li bratèio, banarudo e remountanto deforo, soun soudado dedins. Regardo tambèn li petalo dóu deforo en cuié (fotò).
Usanço :Coume pèr tóuti li mourre-pourcin èi manjadisso, pamens es uno planto aparado marcado sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Port :
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 600 à 2600 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Taraxacum parnassicum Dahlst., 1926